اسلام، جهانی شدن و جهانی سازی

نسخه الکترونيکی

اسلام، جهانی شدن و جهانی سازی
جهانی شدن در آغاز به صورت یک فرایند یا «پروسه» ظهور یافت، سپس در قالب «پروژه» غربی سازی جهان بسط یافت و در نهایت به مثابه یک «پدیده» تأثیرگذار در همه معادلات جهانی معرفی گردید که به عام گرايي فرهنگي در پاره اي از جوامع (جهانی شدن غربی) و خاص گرايي فرهنگي (جهانی شدن مقاومت) در برخي ديگر، منجر شده است. بسیاری از انديشمندان قرن نوزدهم، بر این باور بودند که با تحول جوامع بشری، نقش فرهنگ‌های محلی (دين، قوميت، مليت و نژاد) در زندگي اجتماعي کم رنگ شده و جهاني عاري از شکاف‌های اجتماعی - فرهنگی شکل خواهد گرفت. در دهه‌های پايانی قرن بيستم، فعال شدن جنبش‌های قومی، ملی و دينی در جهت بازیابی هویت، موجب اهميت يافتن جايگاه فرهنگ و تمايزهای فرهنگی در سطح جهانی گرديد و پيش بيني‌های خوش بينانه مارکسيست‌ها و ليبراليست‌ها را نقش بر آب ساخت.
آنچه در این عرصه قابل بررسی است انرژی متراکمی است که در ادیان توحیدی بویژه دین اسلام برای شالوده شکنی و ایجاد چارچوبی جدید در عرصه جهانی، تحقق یافته است. اسلام با تحول تدریجی در ساخت اجتماعی عقاید و ارزشهای مسلط، ارائه باورها و ارزش‌های متعالی انسانی، هویت بخشی به انسان ها در عصر انحطاط عقاید و ارزش‌ها در عرصه جهانی، و تربیت کارگزارانی صالح برای اداره جوامع، قادر به ایجاد تحولی شگرف در سازه های نظام بین الملل خواهد بود.