آسيب شناسی عرفان و تصوف

رويکرد بشر عصر جديد به معنويت و عرفان فرصت مغتنمي را در اختيار گذارده است تا به عرضه عرفان و معنويت راستين اسلامي بپردازيم. در اين راستا تراث علمي و عملي صوفيان و عارفان حقيقي مي‌تواند بسيار راهگشا باشد. اسلام جايگاه والايي به عرفان و معنويت بخشيده است و عارفان مسلمان مباحث بسيار دقيق و عميقي را مطرح کرده‌اند. در واقع تراث عرفاني اسلام، کم‌نظير و بلکه بي‌نظير است. عرفا از نظر علمي خدمات بسياري به معارف اسلامي داشته‌اند. در عين ‌حال، ضعف‌هاي بسياري نيز در ميان انديشه‌ها و اعمال تعدادي از مدعيان عرفان وجود داشته است. اين مسائل ايجاب مي‌کند که به صورت دقيق و نقادانه به بررسي اين تراث علمي و معنوي بپردازيم. در آثار علمي عرفا، به‌ويژه تا قرن يازدهم هجري، واژه «عرفان» کمتر از واژه «تصوف» به‌ کار رفته است. عموم عارفان از واژه تصوف و صوفي استفاده کرده‌اند؛ هرچند ابن‌سينا در نمط نهم «اشارات»، به طور کامل از واژه عرفان و عارف استفاده کرده و هرگز واژه تصوف را به کار نگرفته است.